Te midden van een Coronapandemie zijn bewoners van De Esch samen met verschillende overheden en marktpartijen op zoek gegaan naar de kernwaarden van De Esch. Wat is nou écht de Esch?

Mensen in De Esch zijn trots op de unieke kwaliteiten die de wijk bezit. De Esch is prachtig gelegen aan de Maas, er is veel rust en ruimte en er zijn allerlei bijzondere plekken in de wijk (zoals het oudste stadspark en de natuurpolder). Maar er zijn ook uitdagingen. De openbare ruimte is verrommeld en verruwd, er is veel vergrijzing door een eenzijdig woningaanbod en, mede daardoor, neemt het aantal voorzieningen in de wijk af.

Op initiatief van het Buurtcollectief is er met de samenwerkende vastgoedeigenaren en de gemeente (Gebiedscommissie) een waardentraject gestart. Dit traject bestond uit een fotowedstrijd en de Open Ateliers Echt De Esch: zes sessies waarin we met verschillende partijen op zoek zijn gegaan naar de kernwaarden van de wijk. Uit de Open Ateliers volgden vijf kernwaarden die beschrijven welke elementen van waarde zijn om te behouden, welke elementen versterkt moeten worden en wat er mist in De Esch.
 

1. De kwaliteiten van De Esch zijn ruimte en rust. Dicht bij natuur en dicht bij de stad.

De mix van huishoudens kan beter: meer diversiteit is gewenst, met name voor gezinnen. De basis voor lokale voorzieningen wordt sterker door het toevoegen van nieuwe woningen. Niet in de dichtheid van het centrum, maar wel in balans met natuur, rust en ruimte, want daarom wonen mensen graag in de Esch.

2. De (natuurlijke) groenblauwe infrastructuur is een groot goed.

Het natuurgebied de Eschpolder is dé trots van de wijk. Toekomstige ontwikkelingen moeten deze plek ontzien en juist versterken. Ook een groene corridor (tussen Eschpolder en Kralingse Bos), de Maasoevers, het Park Oude Plantage en de volkstuinen zijn van grote waarde. Ononderbroken verbindingen met natuurlijk groenbeheer tussen deze gebieden versterken het karakter van de wijk en bieden meerwaarde voor biodiversiteit, klimaatadaptatie, hittestress en betrokkenheid van bewoners.

3. De Esch is een bestemming en geen doorgangsgebied.

De kwaliteit van De Esch is de goede bereikbaarheid van het stadscentrum, de omliggende wijken en de regio. Een oeververbinding bij De Esch mag geen oplossing zijn voor doorgaand autoverkeer en mag de wijk niet opsplitsen. Binnen de wijk hebben duurzame vervoermiddelen de prioriteit. De dominante positie van de auto in de openbare ruimte is niet meer van deze tijd en moet worden aangepast. 

4. Er is behoefte aan bewonersinitiatief en samenhang.

De Esch heeft een aantal mooie voorzieningen zoals het Huis van de Wijk in het Pompgebouw, de openbare basisschool, het gezondheidscentrum, park De Oude Plantage, Hal 4 en tal van sportvelden. Activiteiten en programma’s van en voor bewoners zorgen voor de echte verbinding tussen mensen, maar vergen wel meer lokale betrokkenheid. Beleid van de stad (welzijn, sport- en recreatie, vastgoed, financiering) en een eigentijds winkelcentrum moet deze ‘community building’ ondersteunen.

5. We doen het samen!

Tijdens de Open Ateliers Echt De Esch is gebleken hoezeer het structurele gesprek met de gemeente en institutionele partijen over de wijk en een integrale benadering worden gemist. Over zowel toekomstige ontwikkelingen (oeververbinding, woningverdichting, verduurzaming en een groene corridor), als over actuele zaken (parkeerbeleid, leegstand, snoei- en maaibeleid, reiniging en afvalbeleid). Het samen dingen doen, elkaar ontmoeten en het kennen van elkaars culturen zorgt voor meer betrokkenheid, betere plannen en een betere sociale leefsituatie.